بررسی تنوع ژنتیکی ارقام انار بومی مناطق مرکزی ایران با استفاده از نشانگرaflp

انار (punica granatum l.) یکی از قدیمی ترین میوه های خوراکی شناخته شده در جهان است. بر طبق نظر اکثر دانشمندان انار، بومی ایران بوده و از ایران به سایر کشورها انتقال پیدا کرده است. در این مطالعه، تنوع ژنتیکی درون و میان جمعیتی 67 ژنوتیپ انار که متعلق به 4 جمعیت از ایران بودند با استفاده از تکنیک aflp بررسی شد. 8 ترکیب آغازگری استفاده شده در این تحقیق، مجموعاً 267 باند قابل امتیازدهی ایجاد کردند که از بین آنها 118 (7/44%) باند، چندشکلی نشان داد. قدرت تفکیک نشانگرها بین 70/5 تا 21/9 متغیر بود. متوسط محتوای اطلاعات چندشکلی (pic) ترکیب های آغازگری 40/0 تعیین شد. بر اساس تنوع ژنی نی (h) و شاخص های آللی، جمعیت اصفهان بیشترین تنوع ژنتیکی را دارا بود. (6764/1ne=، 5327/0i=، 3646/0h=) شاخص تنوع بین مناطق (gst) برابر 124/0 بود، که نشان دهنده این است که سهم عمده ای از تنوع ژنتیکی(6/87%) مربوط به تنوع درون جمعیت ها و سهم کوچکی از آن (4/12%) مربوط به تنوع بین جمعیت ها می باشد، که نتایج حاصل از آنالیز واریانس مولکولی (amova) نیز موید این مطلب بود. میزان جریان ژنی (nm) در بین جمعیت ها از 969/0 تا 404/10 متغیر بود. همچنین میزان جریان ژنی کل برابر 5049/3 بدست آمد. تشابه بین ژنوتیپ ها از 88/0 برای نزدیکترین ژنوتیپ ها تا 26/0 برای دورترین ژنوتیپ ها بود. تجزیه کلاستر با استفاده از روش upgma 67 ژنوتیپ مورد بررسی را در 6 گروه اصلی قرار داد. اکثر ژنوتیپ های مربوط به یک جمعیت با هم دسته بندی شدند ولی تا حدی تبادل ژنی وجود داشت. همچنین تجزیه کلاستر بر اساس فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها نشان داد که جمعیت های یزد و کرمان کمترین فاصله را با هم داشته و جمعیت اصفهان بیشترین فاصله را با جمعیت های دیگر داشته و در یک گروه مجزا قرار گرفت. نتایج تجزیه بر اساس محورهای مختصات (pcoa) نیز با نتایج حاصل از تجزیه کلاستر مطابقت داشت. بر اساس نتایج این تحقیق، تکنیک aflp به عنوان ابزاری مفید جهت بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های انار معرفی می گردد.